De nachtmerrie van de christenvrouw
In Genesis wordt de vrouw allereerst als een hulp voor de man beschreven. Je kan er ook lezen dat de man vanwege de zondeval over de vrouw heersen zal. De vrouw sprak haar man dan ook aan met het woord 'heer' (=ba'al, meester, eigenaar), zoals men ook sprak over een 'heer des huizes', 'heer van een akker'. Zij is letterlijk 'het bezit' van de man (Gen. 20:3, Dt. 22: 22). 'Huwen' betekent letterlijk 'eigenaar worden van'. Men moest een vrouw dan ook kopen van haar vader. De gemiddelde prijs voor een vrouw was ongeveer hetzelfde als voor een os of een slaaf (ongeveer 30 sikkels zilver).
Al ver voordat Paulus de bekende redeneringen over de vrouw opschrijft hebben de Joodse rabbis al veel uitgewijd over deze ondergeschikte positie van de vrouw. Het apocriefe boek van Jezus Sirach, hetwelk we in katholieke bijbels kunnen lezen, staat vol met uitspraken die de vrouw bijna behandelen alsof erover de hond gesproken wordt. Tekenend voor wat ze erover zeiden is ook het bekende dankgebed van de vrome Joodse man, waarin hij God dankt dat hij hem man gemaakt heeft.
De vrouw kon bijvoorbeeld niets erven van het bezit van haar man na diens overlijden, noch een dochter van haar vader, behalve wanneer de man geen mannelijke nakomeling had.
Numeri 30 geeft een goed beeld van de positie van de vrouw: hier leren we dat een vrouw ook heilige beloften kan doen of een eed kan zweren, maar haar vader of man moet dan altijd nagaan of deze uitspraken wel verantwoord zijn (kinderlijk en onverantwoord als haar uitspraken zijn!). Zo niet, dan verklaart hij ze gewoon ongeldig, en zal niets van wat ze 'in haar onbezonnenheid' gezegd heeft van kracht zijn, en de Here zal het haar vergeven, zo'n geschikte God is de Heer wel!
Een ander detail dat goed laat zien hoezeer we in de bijbel in een mannenmaatschappij zitten staat in Dt. 25:11,12: 'Wanneer mannen met elkaar vechten en de vrouw van de een komt tussenbeide om haar man te bevrijden uit de handen van degene die hem slaat, en zij steekt haar hand uit en grijpt hem bij zijn schaamdelen, dan zult gij haar hand afkappen; gij zult haar niet ontzien.' Alleen in een obcessieve mannencultuur zou zo iets in een wet voorgeschreven kunnen worden.
Een ander detail dat de heersende cultuur kenschetst lezen we in Richteren 19. Het is een verhaal van een man en zijn bijvrouw op reis, wanneer ze te gast zijn bij iemand. 'Terwijl zij zich te goed deden, omsingelden de mannen der stad, nietswaardigen, het huis, bonsden op de deur en zeiden tot de oude man, de heer des huizes: Breng de man, die in uw huis gekomen is, naar buiten, opdat wij gemeenschap met hem hebben. Toen ging de man, de heer des huizes, naar hen toe, buiten en zei tot hen: Nee, mijn broeders, doet toch geen kwaad; nu deze man in mijn huis gekomen is, moet gij deze schandelijke dwaasheid niet begaan. Zie, mijn dochter, die een maagd is, en zijn bijvrouw wil ik wel naar buiten brengen; verkracht haar en doet met haar wat gij wilt, maar met deze man moet gij deze schandelijke dwaasheid niet begaan. Maar de mannen wilden naar hem niet luisteren. Toen greep de man zijn bijvrouw en bracht haar bij hen buiten, waarop zij gemeenschap met haar hadden en de gehele nacht met haar bezig waren tot de morgen toe. Bij het aanbreken van de dag lieten zij haar gaan.' Het gruwelverhaal heeft nog zijn vervolg, maar wie heeft zin deze weerzinwekkende literatuur te lezen? Op dezelfde brandstapel als waar fundamentalisten Harry Potter in gooien, zou men het boek Richteren moeten gooien. Om dit Gods woord te noemen is godslasterlijk. In feite is het gehele boek Richteren een volslagen dieptepunt in de bijbel. God, die van tijd tot tijd heel aktief is om oordeel te vellen is op andere tijden, zoals in dit verhaal, volledig afwezig.
Zoals God ook volkomen afwezig is wanneer Jefta zijn dochter ten brandoffer voor de Here offert, terwijl Hij toch zelfs twee maanden de tijd had om in te grijpen (Richt. 11:30-). In feite is Hij dan ook niet afwezig, maar geeft Hij de overwinning aan Jefta op de vijand. En juist dit is het sterkste bewijs van Zijn instemming. (Het gehele oude testament is namelijk geschreven met de primitieve gedachte: gehoorzaam de Here, dan volgt hieruit overwinning op de vijand. Wees ongehoorzaam, dan zal God jullie straffen, dwz de vijand je verslaan.)
De bijbel spreekt zelfs achteraf geen moralistische veroordeling uit over Jefta. Integendeel, deze barbaar wordt in het Oude Testament 'een dapper held' genoemd, en zijn barbaarse gelofte staat één vers verder dan de uitspraak: 'Toen kwam de Geest des Heren over Jefta'. In het volgende boek herinnert Samuël het volk eraan hoe de Here Jefta schonk als groot leider. En in het Nieuwe Testament wordt Jefta, net als de barbaar Simson, ons als geloofsheld voorgesteld (Hebr. 11)!
Nu zul je regelmatig gelovigen tegenkomen die je verhalen gaan vertellen dat dit alles in de bijbel staat om ons te laten zien hoe volslagen verdorven de mens is, ook mensen die door God gebruikt worden. Maar de eerlijkheid zal ons gebieden dat we dat er nu juist helemaal niet in kunnen lezen, want er wordt met geen woord op gezinspeeld, terwijl er juist aanwijzingen voor het tegengestelde zijn. Het gaat er in de bijbel juist om de verrichtingen van een man die de Geest Gods over zich krijgt uit te beelden.
Voor een moderne lezer is het volkomen onbegrijpelijk en volslagen vreemd dat Gods Geest niet tot iets beschaafder in staat is te inspireren, en we zouden hier onze conclusies uit moeten trekken. Hoe gek ben je om in iets goddelijks te geloven?
Aan de andere kant, als het zou gaan om de moralistische strekking van verhalen: alsof we dit soort bijbelverhalen ervoor nodig hebben om te leren dat zoiets als wat hier beschreven staat zondig is! Geen cultuur op aarde, van Adam tot de toekomstige wereld van gekloonde mensen, zul je ooit zoiets behoeven uit te leggen. Maar welk een cultuur zegt 'raak niet deze man aan, maar neem toch mijn dochter en zijn bijvrouw, doet met hun wat gij wilt'? En dit is al de tweede keer dat zoiets gezegd wordt in de bijbel! De eerste keer werd iets soortgelijks gezegd door Lot, de man die Petrus (2 Petrus 2) later 'rechtvaardig' noemt!
En welke cultuur laat een man zien die zonder schroom een bezoekje aflegt aan een ho*r, en even later, wanneer een vrouw beschuldigd wordt van ho*rerij, haar veroordeling tot de verbrandingsdood eist! (Gen. 38) Juist de cultuur van het Midden-oosten, die de vrouw ziet als mannelijk bezit, die onze bijbel gegeven heeft en tot op de dag van vandaag in ere gehouden wordt.
Leviticus 12 laat horen dat wanneer een vrouw moeder wordt van een mannelijk kind, zij zeven dagen onrein zal zijn. Indien zij echter een kind van het vrouwelijk geslacht baart, zal zij twee weken onrein blijven. Zo denkt God erover.
Wij gaan verder op zoek naar deze perfekte wet van God (Paulus uitspraak) met betrekking tot de vrouw:
Numeri 5:11-31: 'De Here sprak tot Mozes: Spreek tot de Israëlieten en zeg tot hen: Wanneer iemands vrouw zich misgaan zal hebben en hem ontrouw zal zijn geworden, en een ander met haar geslachtsgemeenschap zal hebben gehad, zonder dat het aan haar man bekend werd, daar het verborgen bleef, dat zij zich verontreinigd had, en er geen getuige tegen haar was, en zij niet betrapt werd, en wanneer dan de geest der jaloersheid over hem komt, zodat hij jaloers wordt ten aanzien van zijn vrouw, terwijl zij zich verontreinigd heeft, of, wanneer de geest der jaloersheid over hem komt, zodat hij jaloers wordt ten aanzien van zijn vrouw, terwijl zij zich niet verontreinigd heeft, dan zal die man zijn vrouw tot de priester brengen met een offergave voor haar van een tiende efa gerstemeel, waarover hij geen olie gegoten heeft en waaraan hij geen wierook heeft toegevoegd, omdat het een spijsoffer der jaloersheid is, een herinneringsoffer, dat ongerechtigheid in gedachten brengt. Dan zal de priester haar doen naderen en voor het aangezicht des Heren stellen, en de priester zal heilig water nemen in een aarden vat, en de priester zal van het stof dat op de vloer van de tabernakel ligt, nemen en aan het water toevoegen. Heeft de priester de vrouw voor het aangezicht des Heren gesteld, dan zal hij het hoofdhaar van de vrouw losmaken, en op haar handpalmen het herinneringsoffer, het spijsoffer der jaloersheid, leggen terwijl in de hand van de priester zal zijn dat bittere water, dat de vloek brengt. Dan zal de priester haar onder ede stellen en tot de vrouw zeggen: Indien geen man met u gemeenschap heeft gehad, en indien gij geen onreinheid begaan hebt, terwijl gij uw man toebehoordet, blijf dan ongestraft van dit bittere water, dat de vloek brengt; maar indien gij u, terwijl gij uw man toebehoordet, misgaan en verontreinigd hebt, doordat een ander dan uw eigen man met u gemeenschap heeft gehad -de priester zal de vrouw onder een eed van vervloeking stellen, en de priester zal tot de vrouw zeggen: Dan stelle de Here u tot een vervloeking en een verwensing onder uw volk, doordat de Here uw heup doe invallen en uw buik doe opzwellen, want dit water, dat de vloek brengt, zal in uw binnenste komen om uw buik te doen opzwellen en uw heup te doen invallen. Daarop zal de vrouw
zeggen: Amen, amen.
Daarna zal de priester die vervloekingen op een blad schrijven en in het bittere water afwassen en hij zal de vrouw het bittere water, dat de vloek brengt, te drinken geven, en het water, dat de vloek brengt, zal in haar worden tot bitterheid (...)Heeft hij haar het water te drinken gegeven, dan zal, wanneer zij zich verontreinigd heeft en zij aan haar man ontrouw is geweest, het water, dat de vloek brengt, in haar worden tot bitterheid, zodat haar buik zal opzwellen en haar heup invallen, en die vrouw tot een vloek onder haar volk zal zijn. Heeft de vrouw zich echter niet verontreinigd en is zij rein, dan zal zij ongestraft blijven en zwanger kunnen worden. Dit is de wet op gevallen van jaloersheid als een vrouw zich misgaan heeft tegenover haar man en zich verontreinigd heeft, of als over een man de geest der jaloersheid is gekomen, zodat hij jaloers is ten aanzien van zijn vrouw. (...)De man zal vrij zijn van ongerechtigheid, maar de vrouw zal haar ongerechtigheid dragen.'
Mooi verhaal hè. Duidelijk het woord van de schepper van het universum!
In Deuteronomium 22: 13-22 kunnen we lezen over een ander barbaars zwaard van Damocles dat boven het hoofd van een jonge vrouw hangt:
'Wanneer een man een vrouw huwt en na de echtelijke gemeenschap een afkeer van haar krijgt, haar in opspraak brengt en haar een slechte naam bezorgt door te zeggen: Deze vrouw heb ik gehuwd, maar bij de echtelijke gemeenschap bevond ik, dat zij geen maagd was -dan zullen de vader en de moeder van het meisje bewijzen van de maagdelijkheid van het meisje nemen en tot en tot de oudsten van de stad, naar de poort, brengen. En de vader van het meisje zal tot de oudsten zeggen: Ik heb mijn dochter aan deze man tot vrouw gegeven, maar hij heeft een afkeer van haar gekregen, en zie, hij brengt haar in opspraak door te zeggen: ik heb bevonden, dat uw dochter geen maagd was; maar dit zijn de bewijzen van de maagdelijkheid van mijn dochter. Daarbij zullen zij het kleed vóór de oudsten der stad uitspreiden. Dan zullen de oudsten van die stad de man nemen, hem tuchtigen, hem een boete van honderd zilverlingen opleggen en die aan de vader van het meisje geven -omdat hij een slechte naam aan een Israëlitische maagd bezorgt heeft; en zij zal hem tot vrouw zijn: hij zal haar niet mogen wegzenden, zolang hij leeft.
Maar indien deze beschuldiging waar is en de maagdelijkheid bij het meisje niet gevonden is, dan zal men het meisje voor de ingang van het huis van haar vader brengen, en de mannen van de stad zullen haar stenigen, zodat zij sterft -omdat zij een schanddaad in Israël gepleegd heeft door in het huis van haar vader ontucht te bedrijven. Zo zult gij het kwaad uit uw midden wegdoen.'
Deze verfoeilijke praktijken vinden nog steeds plaats in de moslim wereld. Je begrijpt nu meteen waarom vrouwen opgesloten worden in Saoedie-Arabië.
Moeten we er ook nog op wijzen dat dit soort straffen of rechten van jaloersheid op mannen helemaal niet bestaan wanneer het gaat om de rechten van de vrouw? Een man die een meisje aanrandt en ontdekt wordt, krijgt als straf haar te moeten trouwen (wanneer het meisje haar best heeft gedaan om te zeggen of schreeuwen dat ze niet op de geslachtsgemeenschap prijsstelt en dus onschuldig is). Als het een slavin van een ander was hoeft zelfs dat niet. In dat geval zeg je: Sorry hoor, ik heb er spijt van, nog even een schuldoffertje; zo dat is afgehandeld.
Geheel in overeenstemming met deze trant van denken en handelen heeft een vrouw dan ook geen rechten om te scheiden, maar een man wel. In het Oude Testament voor welke reden dan ook (Dt. 24:1,2).
Mooie christelijke uitspraken:
'Laat jullie vrouwen stil zijn in de kerken, want het is hen niet toegestaan te spreken. Het is hen bevolen om gehoorzaam te zijn. En als ze iets willen leren, laten ze het thuis aan hun echtgenoten vragen, want het is een schande voor vrouwen om in de kerk te spreken' (Paulus).
'Iedere vrouw zou vervuld moeten zijn van schaamte bij de gedachte dat zij een vrouw is'. (Clemens van Alexandrië, kerkvader 2e eeuw)
'En weet je niet dat je een Eva bent? Het oordeel dat God over deze sekse uitsprak betreft deze tijd. Bijgevolg moet de schuld hierover ook in deze tijd gevoeld worden. De vrouw is de invalspoort waardoor de duivel tot ons komt. De vrouw heeft de boom aangeraakt, zij is de eerste die van de goddelijke wet afweek, zij verleidde hem waartoe de duivel zichzelf niet kundig genoeg achtte. De vrouw heeft het beeld van God verdorven. Vanwege de val van de vrouw moest zelfs de Zoon van God sterven.' (Tertullianus, kerkvader, begin 3e eeuw)
585 Concilie van Macon: Er werd gestemd over de vraag of een vrouw een ziel had. (na een debat van twee dagen)
'Aangezien in de oorspronkelijke staat niets onvolkomens geschapen zou moeten worden, zou de schepping van de vrouw achterwege hebben moeten blijven.' (Thomas van Aquino, 13e eeuw)
'De godsdienstige onreinheid van vrouwen komt het duidelijkst voor de dag wanneer Jezus Maria verbiedt hem aan te raken terwijl hij tegelijkertijd Thomas aanmoedigt zulks te doen.' (anonieme theoloog).
[ Bericht 0% gewijzigd door Rereformed op 10-03-2004 09:59:22 ]
